Ik heb spreekwoorden verzameld uit diverse boeken die hetzij in het esperanto, hetzij
in enkele talen tegelijk verschenen. Deze spreekwoorden heb ik in deze collectie bijeengebracht.
Ik heb zoveel mogelijk gepoogd alle bronnen op dezelfde manier te behandelen.
De basis
Ik heb de nadruk gelegd op de esperanto-spreekwoorden. Deze fungeren in alle opzichten als basis.
Elk spreekwoord heeft een aparte pagina met dit spreekwoord,
en met verwijzing(en) in meerdere categorieën:
Fonto(j)
(=Bron(nen))
In dit deel vind je de verwijzigingen naar de boeken
waar het spreekwoord in voorkomt,
en naar de pagina waar de spreekwoorden uit dit boek alfabetisch genoemd staan.
Laŭtema(j) referenco(j)
(=Thematische verwijzing(en))
Hier vind je verwijzingen naar eventuele thematische lijsten.
Deze lijsten komen uit de betreffende bron(nen),
of zijn door mijzelf opgesteld.
Parenca(j) proverbo(j)
(=Verwant(e) spreekwoord(en))
In deze rubriek noem ik spreekwoorden met min of meer dezelfde betekenis maar (enigszins)
andere verwoording, en spreekwoorden die een andere maar toch verwante betekenis hebben
(bijvoorbeeld: juist tegengesteld).
Traduko(j)
(=Vertaling(en))
Als laatste neem ik de vertaling(en) op van het spreekwoord, voor zover
die voorhanden is/zijn. Vertalingen kunnen afkomstig zijn uit
één of meerdere bronnen, maar er zijn ook vertalingen
uit andere boeken. Op dit moment heb ik alleen nog nederlandse vertalingen,
maar dat zal een keer veranderen.
De nummers
Elk spreekwoord heeft van mij een uniek
identificerend nummer gekregen. Dat nummer is opgenomen in de titel van de pagina
met het betreffende spreekwoord.
Verder is het identificerend
nummer opgenomen op alle andere plaatsen waar naar het spreekwoord verwezen wordt
(pagina's met andere spreekwoorden, lijsten). Altijd als verwezen wordt verschijnt het nummer in de tekst
zoals hier met een andere achtergrondkleur, en als een link.
De nummers heb ik als volgt toegewezen:
Eerst kregen de 2630 spreekwoorden uit het Proverbaro
esperanta hun nummer uit dat boek
(volgens de uitgave uit 1974). Toch heeft in mijn lijst
deze serie spreekwoorden niet een een netjes opvolgende reeks nummers.
Op sommige plekken worden nummers overgeslagen, en komen deze nummers elders
alsnog voor. Dat is te wijten aan het feit dat mijn alfabetisering niet
dezelfde is als in het boek: voor mij tellen spaties mee en komen die
vóór alle andere letters, in het boek worden spaties
gewoon volledig genegeerd.
Hierna heb ik gewoon boek voor boek behandeld. Als er niet een speciale
ordening of volgorde was (bijvoorbeeld alfabetisch volgens het franse spreekwoord),
heb ik de spreekwoorden alfabetisch gerangschikt.
Daarna heb ik simpel het eerste vrije nummer
aan een nieuw spreekwoord toegekend.
Daarom had de lijst met spreekwoorden in eerste instantie een redelijk
oplopende volgorde, en zijn er later hogere volgnummers tussendoor gestrooid.
Gelukkig maakt de internet-techniek het eenvoudig om tussen de pagina's te
linken.
In een apart lijstje heb ik de nummers op bron
aangegeven.
Lijsten
De spreekwoorden in deze website zijn opgenomen in verschillende lijsten:
Alle spreekwoorden,
alfabetisch volgens eerste woorden.
Als eerste woord in een spreekwoord heb ik steeds het (eerste) woord
met een hoofdletter genomen (dat is soms van belang, op zijn minst in
het nederlands).
Alle trefwoorden die in de spreekwoorden
voorkomen, gealfabetiseerd op eerste letter (één pagina),
en binnen die pagina alfabetisch.
Eerst een korte lijst met alle woorden die met die letter beginnen, als een
link-lijst naar de exacte locatie binnen die pagina, en vervolgens al
die woorden nogmaals, maar nu met alle spreekwoorden waarin dit woord voorkomt
(grammaticaal verschillende woorden met dezelfde woordstam zijn onder
de stam vermeld).
Werkwoordsvormen zijn niet onderscheidend.
Voor- en achtervoegsels zijn (in het esperanto) apart vermeld.
nederlands [nl]:
de, het, een (maar wel: één!), en.
Omdat ik steeds links wilde leggen op hele woorden, heeft dat soms consequenties
voor de wijze waarop ik links heb gemaakt voor woorden die
zowel opgenomen als niet-opgenomen woordstammen bevatten: de niet-opgenomen stammen
zijn meegenomen in de links van de naastliggende stammen.
Overal waar dat volgens mij interessant is heb ik in deze lijsten,
na de spreekwoorden zelf,
verwijzigingen opgenomen naar verwante woorden (bijvoorbeeld
Best/o,
Leon/o en
Bird/o), en naar enkele
speciale categorieën (zoals
voornaamwoorden).
Bovengenoemde twee categorieën van lijsten zijn niet alleen in het
esperanto te vinden, maar ook in het nederlands.
Later kunnen er eventueel ook nog andere talen worden toegevoegd,
voor zover ik deze talen voldoende begrijp, of anderen mij
in deze hun medewerking aanbieden.
Voor elk behandeld boek zijn er minstens de twee genoemde alfabetische lijsten
met de spreekwoorden die ik uit dat boek heb gehaald
(zoals bijvoorbeeld van het Proverbaro
esperanta). Deze alfabetische lijsten verschijnen voor
elke taal van het boek.
Voor zover nodig en mogelijk voeg ik aan deze alfabetische lijsten
ook nog andere lijsten toe. Zo heb ik o.a. alfabetische
en numerieke thema-lijsten gemaakt voor het
Proverbaro esperanta.
Als een bron de spreekwoorden nummerde heb ik ook één of meer
lijsten toegevoegd, met de nummers
in setjes van honderd onderverdeeld.
Bronnen
Bronnen van de esperanto-spreekwoorden staan tussen [rechte haken], en zijn een
link naar de beschrijving van de betreffende bron.
Als een bron zijn spreekwoorden genummerd heeft, volgt na een streepje (maar nog tussen
de [haken]) ook dit nummer, als link naar de pagina met dat spreekwoord.
Alfabetische lijsten hebben, zoals gebruikelijk in mijn website, een
serie van knopjes boven aan de pagina's.
Op pagina's in esperanto
verschijnen de gebruikelijke 28 esperanto-letters (en bestaan daarom ook
alle 28 gekoppelde pagina's), zelfs als niet iedere letter/pagina
spreekwoorden bevat.
Op de pagina's in alle andere talen met latijns schrift verschijnt alleen het basale
latijnse alfabet van 26 letters, zelfs als men in de betreffende taal
gewoonlijk meerdere letters gebruikt (bijvoorbeeld met boventekens),
of juist bepaalde letters niet gebruikt.
Lijsten in andere alfabetten dan het latijnse zijn er nog
niet op deze website. Waarschijnlijk gaat dit eens veranderen; als het
zover komt zal ik moeten bekijken hoe ik dat op ga lossen.
De alfabetten in de beschikbare talen bevinden zich
allen samen op een andere pagina.
![[lachende smiley]](../../../plaatjes/smiley_lach.gif){kind=small}
In een apart lijstje heb ik de nummers op bron
aangegeven.
Alfabetische lijsten hebben, zoals gebruikelijk in mijn website, een
serie van knopjes boven aan de pagina's.