| 1 | Beter wat dan niets |
| 1960 | Pli bona io ol nenio |
| 2 | Gestolen goed gedijt niet |
| 1698 | Neleĝe akirita ne estas profita |
| 1879 | Peke akirita ne estas profita |
| 3 | Wie aan den weg timmert, heeft veel bekijks |
| @ | Kiu ĉe la vojo konstruas, tiun ĉiu instruas |
| 4 | De gebraden duiven zullen je niet in den mond vliegen |
| @ | Rostita kolombeto ne flugos al buŝeto |
| 5 | Goedkoop is duurkoop |
| 984 | Kiu domaĝas groŝon, perdas la tutan poŝon |
| 6 | Wie wind zaait, zal storm oogsten |
| 1096 | Kiu semas venton, rikoltos fulmotondron |
| 7 | Wie met pek omgaat, wordt er mee besmet |
| 1211 | Kun kiu vi kuniĝas, tia vi fariĝas |
| @ | Kiu ludas kun koto, estas malpurigoto |
| 1034 | Kiu ludas kun koto, malpurigas la manojn |
| 8 | Wie zich aan een ander spiegelt, spiegelt zich zacht |
| 2041 | Por Paŭlo sperto, por Petro averto |
| 30 | Al hundo bastono, al hom' leciono |
| 9 | Een steek onder water geven |
| 2380 | Ŝerce dirite — cele pensite |
| 10 | Men moet het ijzer smeden, als het heet is |
| 616 | Forĝu feron, dum ĝi estas varmega |
| 2383 | Ŝiru rozojn en somero, ĉar en vintro ili ne estas |
| 11 | Wie niet waagt, die niet wint |
| 1067 | Kiu ne riskas, tiu ne gajnas |
| 12 | Als de eene hand de andere wascht, worden ze beide schoon |
| 1495 | Mano lavas manon |
| 13 | Men moet huilen met de wolven, waarmee men in het bosch is |
| 766 | Inter lupoj bleku lupe |
| 763 | Inter kornikoj ne konvenas predikoj |
| 761 | Inter generaloj parolu pri bataloj |
| 499 | En infero loĝante, kun diablo ne disputu |
| 14 | Twee honden vechten om een been, een derde loopt er snel mee heen |
| 391 | Du militas, tria profitas |
| 15 | Om der wille van het smeer, likt de kat den kandeleer |
| 1827 | Oni lekas la manon, sed celas la panon |
| 1635 | Ne ekzistas kareso sen intereso |
| 115 | Apud plena manĝotablo ĉiu estas tre afabla |
| 2097 | Pro amo al la kandelo, kato lekas kandelingon |
| 16 | De eene kraai pikt de andere de ogen niet uit |
| 1197 | Korvo al korvo okulon ne pikas |
| 17 | Men moet niet op het uiterlijk afgaan |
| 1673 | Ne juĝu aferon laŭ ĝia ekstero |
| 18 | De kleeren maken den man |
| 2554 | Vesto homon prezentas |
| 2494 | Unua atesto estas la vesto |
| 859 | Kia oni vin vidas, tia oni vin taksas |
| 19 | Men moet zijn neus niet in andermans zaken steken |
| 1743 | Ne ŝovu la nazon en fremdan vazon |
| 20 | Schoenmaker, blijf bij je leest |
| 2146 | Restu, tajloro, ĉe via laboro |
| 254 | Ĉiu klopodu nur en sia metio, tiam al la urbo mankas nenio |
| 21 | Haastige spoed is zelden goed |
| 2479 | Tro rapida akcelo ne kondukas al celo |
| 2461 | Tro akra fajro estas sen daŭro |
| 22 | Bezint eer gij begint |
| 105 | Antaŭe intencu, poste komencu |
| 107 | Antaŭ la lango laboru la cerbo |
| 23 | Wie het onderste uit de kan wil hebben, krijgt het deksel op zijn neus |
| 1114 | Kiu tro multe deziras, nenion akiras |
| @ | Kiu deziras ĉion, ofte akiras nenion |
| 1017 | Kiu kaptas tro vaste, konservas malmulte |
| 24 | Hij heeft de klok hooren luiden, maar hij weet niet, waar de klepel hangt |
| 2338 | Sonorado al li venas, sed de kie li ne komprenas |
| 25 | Zoo vrij als een vogeltje in de lucht |
| 2493 | Tute libera kiel birdo aera |
| 26 | Nieuwe bezems vegen schoon |
| 1783 | Nova balailo bone balaas |
| 27 | In het donker zijn alle katten grauw |
| 852 | Kiam nokto vualas, ĉiuj koloroj egalas |
| 1780 | Nokte eĉ monstro estas belulo |
| 28 | Men kan geen veeren plukken van een kikker |
| 464 | El malplena telero vane ĉerpas kulero |
| 29 | Na mij de zondvloed |
| 2067 | Post mia malapero renversiĝu la tero |
| 30 | Boontje komt om zijn loontje |
| 2019 | Por ĉiu ago venos la tempo de pago |
| 2151 | Ricevos vulpo por sia kulpo |
| 31 | Hooge boomen vangen veel wind |
| 62 | Altan arbon batas la fulmo |
| 32 | Elk "daarom" heeft zijn "waarom" |
| 273 | Ĉiu "tial" havas sian "kial" |
| 33 | Dat is koren op zijn molen |
| 678 | Tio estas akvo al lia muelilo |
| 34 | Een appeltje voor den dorst bewaren |
| 647 | Gardi kandelon por la nokto |
| 35 | Zoo gewonnen, zoo geronnen |
| 878 | Kiel akirite, tiel perdite |
| 6 | Akiro kaj perdo rajdas duope |
| 36 | Oost west, thuis best |
| 226 | Ĉie estas varme, sed hejme plej ĉarme |
| 179 | Bona estas Romo, sed tro malproksima de mia domo |
| 178 | Bona estas fremdlando, sed aliaj tie loĝu |
| 37 | Als de kat van honk is, dansen de muizen |
| 850 | Kiam la kato promenas, la musoj festenas |
| 38 | Een zaak in den doofpot stoppen |
| 622 | Formeti la aferon en la keston de la forgeso |
| 621 | Formeti ĝis la grekaj kalendoj |
| 620 | Formeti en arĥivon |
| 39 | Vogeltjes, die te luid zingen, zijn voor de poes |
| 2213 | Se birdo tro bekas, la katon ĝi vekas |
| 40 | De kost gaat voor de baat |
| 524 | Enspezo postulas elspezon |
| 41 | Wie het kleine niet eert, is het groote niet weerd |
| 1001 | Kiu groŝon ne respektas, riĉaĵon ne kolektas |
| 42 | Een goede buur is beter dan een verre vriend |
| 1947 | Pli bona amiko intima ol parenco malproksima |
| 1948 | Pli bona apuda najbaro ol frato post arbaro |
| 43 | Dat is zijn stokpaardje |
| 2435 | Tio estas lia amata ĉevaleto |
| 44 | Parelen voor de zwijnen gooien |
| 802 | Ĵeti perlojn antaŭ la porkojn |
| 1723 | Ne por lupo estas supo |
| 45 | De berg heeft een muis gebaard |
| 1561 | Monto gravediĝis, muso naskiĝis |
| 46 | Holle vaten klinken het hardst |
| 1062 | Kiu nenion valoras, plej laŭte sin gloras |
| 2128 | Rado malbona knaras plej laŭte |
| 47 | Van de dooden niets dan goeds |
| 252 | Ĉiuj enterigitoj estas plenaj je meritoj |
| 48 | Wat niet weet, wat niet deert |
| 109 | Antaŭ okuloj ne staras, doloron ne faras |
| 49 | Een vos verliest wel zijn haren, maar niet zijn streken |
| 1415 | Lupo ŝanĝas la harojn, sed neniam la farojn |
| 50 | Met Sint Juttemis |
| 506 | En la tago de la Sankta Neniamo |
| 51 | Waar het hart van vol is, loopt de mond van over |
| 1195 | Koro pleniĝas, lango moviĝas |
| 52 | Na regen komt zonneschijn |
| 2065 | Post fasto venas festo |
| 2070 | Post sufero venas prospero |
| 53 | 't Is niet alle dagen Kermis, al staan er kramen |
| 1606 | Ne ĉiam estas festo, venos ankaŭ fasto |
| 1607 | Ne ĉiam estas Sankta Johano |
| 54 | Iemand te glad af zijn |
| @ | Superruzi iun |
| 55 | Geeft men hem den vinger, dan neemt hij de geheele hand |
| @ | Se vi sidigos lin al la tablo, li tuj ankaŭ la piedojn metos sur ĝin |
| 56 | Een goed begin is het halve werk |
| 1145 | Komenco bona, laboro duona |
| 2496 | Unua paŝo iron direktas |
| 1932 | Plej granda potenco kuŝas en la komenco |
| 57 | Jong geleerd, oud gedaan |
| 1305 | Lernu juna, vi scios maljuna |
| 58 | In het land der blinden is eenoog koning |
| 764 | Inter la blinduloj regas la strabuloj |
| 59 | Het is niet alles goud, wat er blinkt |
| 1610 | Ne ĉio brilanta estas diamanta |
| 1613 | Ne ĉio utilas, kio brilas |
| 60 | De mensch wikt, God beschikt |
| 734 | Homo pafas, Dio trafas |
| 735 | Homo proponas, Dio disponas |
| 61 | Keulen en Aken zijn niet op één dag gebouwd |
| 1647 | Ne en unu tago elkreskis Kartago |
| 62 | Eind goed, al goed |
| 595 | Fino bona, ĉio bona |
| 63 | Wie zichzelf verhoogt, zal vernederd worden |
| 1031 | Kiu leviĝas kun fiero, baldaŭ falos al tero |
| 64 | Over koetjes en kalfjes praten |
| @ | Paroli pri ovoj kaj bovoj |
| @ | Paroli pri staloj kaj ĉevaloj |
| @ | Paroli pri vetero kaj cetero |
| 65 | Wie het laatst lacht, lacht het best |
| 1928 | Plej bone ridas, kiu laste ridas |
| 66 | Zooveel hoofden, zooveel zinnen |
| 919 | Kiom da homoj, tion da gustoj |
| 489 | En ĉiu kranio regas aparta opinio |
| @ | Kiom da kapoj, tiom da ĉapoj |
| 920 | Kiom da juĝantoj, tiom da juĝoj |
| 67 | Wie het eerst komt, het eerste maalt |
| 1119 | Kiu venas plej frue, sidas plej ĝue |
| 1081 | Kiu pli frue venas, pli frue muelas |
| 1080 | Kiu pli frue venas, pli bonan lokon prenas |
| 68 | Een spierinkje uitgooien om een kabeljauw te vangen |
| 376 | Doni ovon por ricevi bovon |
| 197 | Bovo prenita, koko donita kaj — kvita |
| 69 | Het is mij een doorn in het oog |
| 690 | Ĝi estas por mi makulo en la okulo |
| 693 | Tio estas al mi osto en la gorĝo |
| 70 | Wie A zegt, moet ook B zeggen |
| 1032 | Kiu levis la piedon, devas ekpaŝi |
| 71 | Iemand koeien met gouden horens beloven |
| 2106 | Promesi orajn montojn |
| 1792 | Nutri per promesoj |
| 72 | Uit het oog, uit het hart |
| 609 | For de l' okulo, for de l' koro |
| 73 | Blaffende honden bijten niet |
| 971 | Kiu bojas, ne mordas |
| 1748 | Ne timu hundon bojantan, timu hundon silentan |
| 74 | Als de nood het hoogst is, is de redding nabij |
| 1547 | Mizero plej ekstrema, Dio plej proksima |
| 75 | Wie zijn neus schaadt, schaadt zijn aangezicht |
| 969 | Kiu batas edzinon, batas sin mem |
| @ | Kiu difektas sian nazon, malbeligas la vizaĝon |
| 76 | Van een andermans leer is het goed riemen snijden |
| 451 | El fremda ledo oni tranĉas larĝe |
| 2085 | Pri havo najbara oni estas malavara |
| 452 | El fremda poŝo oni pagas facile |
| 77 | De gelegenheid maakt den dief |
| 1805 | Okazo kreas ŝteliston |
| 1439 | Malfermita kelo tentas al ŝtelo |
| 1939 | Plena kaso ŝteliston altiras |
| 1836 | Oni priŝtelas ne riĉulon, sed sengardulon |
| 78 | Veel geschreeuw, maar weinig wol |
| 663 | Granda nubo, malgranda pluvo |
| 1976 | Pli da bruo ol da faro |
| 79 | Beter één vogel in de hand, dan tien in de lucht |
| @ | Pasero kaptita estas pli bona ol aglo kaptota |
| 80 | Ieder vogeltje zingt, zooals het gebekt is |
| 171 | Ĉiu birdo kantas laŭ sia beko |
| 81 | De appel valt niet ver van den boom |
| @ | Kia patro, tia filo |
| 861 | Kia paroĥestro, tia paroĥo |
| 833 | Kia drapo, tia vesto |
| 1652 | Ne falas frukto malproksime de l' arbo |
| 82 | Aan de vruchten kent men den boom |
| 1290 | Laŭ la fruktoj oni arbon ekkonas |
| 83 | Wie niet zaait, zal niet oogsten |
| 2288 | Se Peĉjo ne semas, Petro ne rikoltos |
| 84 | Over den smaak valt niet te twisten |
| 2084 | Pri gusto oni disputi ne devas |
| 85 | Sparen doet garen |
| 2388 | Ŝparu kiam bone, vi havos kiam bezone |
| 86 | Elk huis heeft zijn kruis |
| 245 | Ĉiu familio havas sian kriplulon |
| 87 | De paarden, die de haver verdienen, krijgen ze niet |
| @ | Ĉevalo laboregas, azeno manĝegas |
| 88 | Men moet het paard niet achter den wagen spannen |
| 1670] | Ne iru fadeno antaŭ la kudrilo |
| 89 | Men moet een gegeven paard niet in den bek zien |
| 15 | Al ĉevalo donita oni buŝon ne esploru |
| 90 | Ledigheid is des duivels oorkussen |
| @ | Senokupo naskas malvirtojn |
| 2270 | Senlaboreco estas patrino de ĉiuj malvirtoj |
| 91 | Als men van den duivel spreekt, trapt men op zijn staart |
| 2089 | Pri lupo rakonto, lupo renkonte |
| 92 | Nieuwe heeren, nieuwe wetten |
| 1784 | Novaj sinjoroj, novaj moroj |
| 989 | Kiu edziĝas, tiu ŝanĝiĝas |
| 1785 | Nova stato, nova vivo |
| 93 | Strenge heeren regeeren niet lang |
| 2461 | Tro akra fajro estas sen daŭro |
| 94 | De eene dienst is de andere waard |
| 2294 | Servo postulas reservon |
| 2137 | Razisto raziston razas |
| 1230 | Kvitiĝas servo per reservo |
| 2562 | Vi min manĝigos, mi vin trinkigos |
| 95 | Kleine dieven hebben ijzeren, groote hebben gouden ketenen |
| 671 | Groŝon ŝtelis — ho ŝtelisto! milojn ŝtelis — financisto |
| 96 | De kleine dieven hangt men op, de groote vallen door den strop |
| 2390 | Ŝteletiston oni batas, ŝtelegiston oni ŝatas |
| 97 | April koud en nat, veel koren in het vat |
| 2013 | Pluvo en Aprilo, por la tero utilo |
| 98 | Den eersten April stuurt men de gekken, waar men wil |
| 1144 | Komenco aprila — trompo facila |
| 99 | April doet wat hij wil |
| 114 | Aprila vetero, trompa aero |
| 100 | Aprilletje zoet geeft ook nog wel eens een witten hoed |
| 114 | Aprila vetero, trompa aero |
| 101 | Geduld overwint alles |
| 1908 | Per pacienco venas scienco |
| 102 | Zeggen en doen is twee |
| 759 | Inter faro kaj rakonto staras meze granda monto |
| 103 | Heden vol waarde, morgen in de aarde |
| 724 | Hodiaŭ festene, morgaŭ malplene |
| 104 | De kruik gaat zoolang te water, tot zij breekt |
| 2602 | Vivo sen modero kondukas al mizero |
| 1405 | Longe ŝtelas ŝtelisto, tamen fine li pendos |
| 105 | Men moet de tering naar de nering zetten |
| 2605 | Vivu stomako, laŭ stato de l'sako |
| 1763 | Ne vivu kiel volas, vivu kiel povas |
| 549 | Estu ĉapo laŭ la kapo |
| 106 | Van den nood een deugd maken |
| 458 | El la mizero oni devas fari virton |
| 107 | Krakende wagens loopen het langst |
| 2266 | Senfortuloj longe vivas |
| 722 | Helpas krako kontraŭ atako |
| 108 | Ondervinding is de beste leermeesteres |
| 2361 | Suferinto pli valoras ol lerninto |
| 1771 | Ni forgesas averton, ni memoras la sperton |
| 154 | Batito komprenas aludon |
| 109 | De ondervinding maakt bekwame menschen |
| 2179 | Saĝa hundo post la vundo |
| 110 | Gedane zaken nemen geen keer |
| @ | Kio fariĝis, jam ne fariĝos |
| 949 | Kio pasis, ne revenos |
| 111 | Als de hond met den staart kwispelt, wil hij een brokje hebben |
| 115 | Apud plena manĝotablo ĉiu estas tre afabla |
| 112 | Die slapen onder dezelfde deken, krijgen dezelfde streken |
| 1210 | Kun kiu vi festas, tia vi estas |
| 838 | Kiaj kolegoj, tiaj kutimoj |
| 1211 | Kun kiu vi kuniĝas, tia vi fariĝas |
| 113 | Als men den hond wil doodslaan, beschuldigt men hem van dolheid |
| 2027 | Por hundon dronigi oni nomas ĝin rabia |
| 114 | Als men een hond wil slaan, kan men licht een stok vinden |
| 970 | Kiu bati deziras, trovas bastonon |
| 2050 | Por ŝafon formanĝi lupo trovos pretekston |
| 115 | De aanhouder wint |
| 531 | Espero kaj pacienco kondukas al potenco |
| 709 | Hako post hako estas plej efika atako |
| 116 | Hij kan geen A van een B onderscheiden |
| 1374 | Li neniam venkis la alfabeton |
| 117 | Hij heeft een aardje naar zijn vaartje |
| 1331 | Li estas portreto de sia patro |
| @ | Kia patro, tia filo
|
| 118 | Men kan zijn afkomst niet verloochenen |
| 1159 | Konservas eĉ karbo la strukturon de l' arbo |
| 119 | De ziekten komen te paard en gaan te voet weg |
| 1483 | Malsano venas rapide, foriras rigide |
| 1437 | Malfeliĉo venas rajde, foriras piede |
| 120 | Arbeid adelt |
| @ | Laboro kondukas al oro kaj gloro |
| 121 | Rust roest |
| 1240 | Laboro fortigas, ripozo putrigas |
| 122 | Tot over de ooren in het werk zitten |
| 2318 | Sidi en laboroj ĝis super la oreloj |
| 123 | Een arbeider is zijn loon waardig |
| 1515 | Metio lacigas, metio vivigas |
| 124 | Arbeid verwarmt, luiheid verarmt |
| 1238 | Laboro donas bonstaton, mallaboro malsaton |
| 125 | Armoede is geen schande |
| 1462 | Malriĉeco ne estas malvirto |
| 1493 | Manko de oro ne estas malhonoro |
| 1461 | Malriĉeco ne estas krimo, tamen kondukas al malestimo |
| 126 | Waar niets is verliest de keizer zijn recht |
| 1186 | Kontraŭ nehavo eĉ juĝo silentas |
| 307 | De nehavanto eĉ reĝo nenion ricevas |
| 127 | Hij heeft kind noch kraai |
| 1350 | Li havas nek ĉelon nek kelon |
| 128 | Asch is verbrande turf |
| 2258 | Se ne estus "se" kaj "tamen", mi al ĉio dirus "amen" |
| 129 | Dien God bewaart, is wel bewaard |
| 2211 | Se amas Dio, prosperas ĉio |
| 130 | God slaat niet of hij zalft |
| 337 | Dio batas, Dio kompatas |
| 131 | Aan Gods zegen is alles gelegen |
| 2220 | Se Dio ne volas, sanktulo ne helpos |
| 132 | Waar God een kerk sticht, bouwt de duivel een kapel |
| 238 | Ĉirkaŭ sanktuloj diabloj vagas |
| 133 | Ieder voor zich en God voor ons allen |
| 266 | Ĉiuj por si — por ĉiuj Di' |
| 134 | Op God betrouwd, is op de rots gebouwd |
| 625 | Forte sidas, kiu Dion fidas |
| 135 | Zweren bij den baard van den profeet |
| 805 | Ĵuri per la barbo de l' profeto |
| 136 | Iemand zijn vet geven |
| 563 | Fari al iu bonan lavon |
| 137 | Een rotte appel bederft de geheele mand |
| 2512 | Unu ovo malbona tutan manĝon difektas |
| 138 | Een appel, die bedorven is, schendt al wat in de korven is |
| 2512 | Unu ovo malbona tutan manĝon difektas |
| 139 | Een schurftig schaap steekt de heele kudde aan |
| 2512 | Unu fava ŝafo tutan ŝafaron infektas |
| 140 | Bont om den arm, ijl in den darm |
| 2369 | Sur la ventro veluro, en la ventro murmuro |
| 2405 | Tablo festena, telero malplena |
| 141 | Een ongeluk komt nooit alleen |
| 1434 | Malfeliĉo malofte venas sola |
| 1436 | Malfeliĉo venas, malfeliĉon kuntrenas |
| 1431 | Malfeliĉoj kaj batoj venas ĉiam kun fratoj |
| 142 | Armoede zoekt list |
| 1545 | Mizero instruas |
| 1485 | Malsato donas spriton |
| 143 | Waar een wil is, is een weg |
| 982 | Kiu devas, tiu povas |
| 144 | Gedeelde smart is halve smart |
| 1433 | Malfeliĉo komuna estas malpli premanta |
| 145 | Op de lange baan schuiven |
| 621 | Prokrasti ĝis la grekaj kalendoj |
| 146 | Er is altijd baas boven baas |
| 2447 | Trafis pugno pugnon |
| 2445 | Trafis falĉilo sur ŝtonon |
| 2446 | Trafis hakilo al ligno malmola |
| 2141 | Renkontiĝis la kato kun sentima rato |
| 2487 | Trovis malbonulo malbonulon pli grandan |
| 147 | Het zijn sterke beenen, die de weelde kunnen dragen |
| 2483 | Tro rapida riĉiĝo diablon ĝojigas |
| 148 | Alle beetjes helpen |
| 463 | El malgrandaj akveroj fariĝas riveroj |
| 2216 | Se ĉiu speson donos, malriĉulo malsaton ne konos |
| 149 | Kleine oorzaken, groote gevolgen |
| 302 | De malgranda kandelo forbrulis granda kastelo |
| 2111 | Pro najleto bagatela pereis ĉevalo plej bela |
| 2102 | Pro karta preno perdiĝis bieno |
| 150 | Volgens de regelen der kunst |
| 1285 | Laŭ ĉiuj leĝoj de la arto |
| 151 | Er is geen regel zonder uitzonderingen |
| 1639 | Ne ekzistas regulo sen escepto |
| 152 | Beter ten halve gekeerd, dan ten heele gedwaald |
| 1987 | Pli facile estas ne iri, ol tro malfrue reiri |
| 153 | Op heete kolen zitten |
| 2320 | Sidi kiel sur pingloj |
| 154 | Belofte maakt schuld |
| 361 | Dirite, farote |
| 155 | Iemand stroop om den mond smeren |
| 367 | Dolĉe ŝmiri al iu la lipojn |
| 156 | De weg naar de hel is geplaveid met goede bedoelingen |
| 1910 | Per promesoj estas pavimita la infero |
| 157 | Beloven en geven is twee |
| 1869 | Paroloj kaj faroj estas malsamaj aferoj |
| 158 | Beloften half gedaan, zijn haast in rook vergaan |
| 1931 | Plej facile promeso rimiĝas kun forgeso |
| 159 | Berouw komt na de zonde |
| 2059 | Post domaĝo venas saĝo |
| 160 | Al is de leugen nog zoo snel, de waarheid achterhaalt ze wel |
| 826 | Kaŝu kiom vi povos, mensogo sin elŝovos |
| 400 | Eĉ el sub la tero aperas la vero |
| 1410 | Lumo fariĝos, kulpo troviĝos |
| 161 | Jonge leugenaars, oude dieven |
| 1512 | Mensogo kaj ŝtelo estas fratoj |
| 162 | Het betere is de vijand van het goede |
| 1975 | Plibono estas malamiko de bono |
| 163 | Op heEterdaad betrappen |
| @ | Kapti kun la peko en la mano |
| @ | Kapti en la freŝa faro |
| 164 | Bitter in den mond, maakt het hart gezond |
| 2198 | Sanigaĵo malbongusta, sed efiko plej ĝusta |
| 1429 | Maldolĉa por la lango, sed saniga por la sano |
| 165 | Een blinde kip vindt ook wel eens een graankorrel |
| 1523 | Mi blinde pafos, eble trafos |
| 166 | Het bloed kruipt, waar het niet gaan kan |
| @ | La voĉo de l' parenceco neniam mutiĝas |
| 1413 | Lupo lupon ne manĝas |
| 2196 | Sango komuna reciproke sin altiras |
| 2197 | Sango ne silentas, sian sangon ĝi sentas |
| 167 | Door de boomen het bosch niet zien |
| 2110 | Pro multo da arboj arbaron ne vidi |
| 168 | Een eerlijk ambacht heeft een gulden bodem |
| 57 | Al posedanto de metio mankas nenio |
| 1044 | Kiu metion disponas, mizeron ne konas |
| 169 | Hoogmoed komt voor den val |
| 592 | Fiereco venas antaŭ la falo |
| 2100 | Pro homo fiera ĝojas infero |
| 1110 | Kiu tro alten rigardon direktas, tiu tre baldaŭ okuloujn difektas |
| 170 | Wiens brood men eet, diens woord men spreekt |
| 1038 | Kiu manĝon al mi donas, tiu al mi ordonas |
| 896 | Kies gasto mi estas, ties feston mi festas |
| @ | Kies panon oni manĝas, ties laŭdon oni diras |
| @ | Kies panon vi nanĝas, ties gloron vi aranĝas |
| 171 | De beste breister laat wel eens een steek vallen |
| 405 | Eĉ kiu plej bone pafas tamen iam maltrafas |
| 172 | Hij heeft het buskruit niet uitgevonden |
| 1382 | Li ne elpensis la pulvon |
| 1370 | Li ne estas el la grandaj saĝuloj |
| 1367 | Li ne elpensis la filozofian ŝtonon |
| 173 | Hij kijkt niet verdan dan zijn neus lang is |
| 1396 | Li vidas nur ĝis la pinto de sia nazo |
| 174 | Onkruid vergaat niet |
| 2522 | Urtikon frosto ne difektas |
| 1424 | Malbona herbo froston ne timas |
| 175 | Geld baart onrust |
| 1980 | Pli da mono, pli da zorgo |
| 176 | Geld leenen breekt vriendschap |
| 2123 | Prunto amikon forpelas |
| 1890 | Perdiĝas per pruntedono amiko kaj mono |
| 177 | Geld wil bij geld zijn |
| 1554 | Mono kuras al mono |
| 1556 | Mono monon naskas |
| 2171 | Riveretoj fluas al riveroj |
| 178 | Het geld doet alle deuren open |
| 1840 | Ora ŝlosilo ĉion malfermas |
| 179 | Het is kwaad zonder geld ter markt te gaan |
| 2275 | Sen mono en urbon ne iru |
| 180 | Klein geld, kleine arbeid |
| 860 | Kia pago, tia ago |
| 181 | Zonder geld, zonder vrienden |
| 2188 | Sako ne sonas — amiko ne konas |
| 182 | Geld maakt vrienden |
| 2158 | Riĉulo havas grandan parencaron |
| 183 | Het geld regeert de wereld |
| 1555 | Mono mondon regas |
| 184 | Hij heeft geld als water |
| 1351 | Li havas pli da mono ol da bezono |
| 185 | Een goede daad wordt steeds beloond |
| 194 | Bono farita ne estas perdita |
| 186 | Tijd is geld |
| 2416 | Tempo estas mono |
| 2417 | Temp' estas valoro simila al oro |
| 187 | De tijd is de beste medicijn |
| 1926 | Plej bona kuracisto estas la tempo |
| 188 | Andere tijden, andere zeden |
| 35 | Alia tempo, aliaj moroj |
| 189 | Komt tijd, komt raad |
| 2422 | Tempo venos, zorgon prenos |
| 2542 | Venos tempo, venos konsilo |
| 190 | Men moet den dag niet loven, voor de avond voorbij is |
| 1288 | Laŭdu tagon nur vespere |
| 112 | Antaŭ vespero ne estu fiera |
| 191 | De open deur roept den dief |
| 1439 | Malfermita kelo tentas al ŝtelo |
| 192 | Wie eens steelt, is altijd een dief |
| 2502 | Unufoje ŝtelinta restas ĉiam ŝtelisto |
| 2504 | Unu fojon ŝtelis pomon kaj perdis por ĉiam honestan nomon |
| 193 | Alle goede dingen bestaan in drieen |
| 2459 | Trio plaĉas al Dio |
| 194 | Driemaal is scheepsrecht |
| 2459 | Trio plaĉas al Dio |
| 195 | Aangeboden diensten zijn zelden aangenaam |
| 2293 | Servo ne petita ne estas merita |
| 196 | Verboden dingen worden meest begeerd |
| 644 | Frukto malpermesita estas plej bongusta |
| 197 | Tegen den dood is geen kruid gewassen |
| 1630 | Ne ekzistas forto kontraŭ la morto |
| 198 | Edel, arm en rijk maakt de dood gelijk |
| 1264 | La morto ne distingas, ĉiujn egale atingas |
| 199 | De eene zijn dood, is de ander zijn brood |
| 2034 | Por malsanulo forto, por kokido morto |
| 2375 | Ŝafo donas sian lanon, por ke la mastro havu panon |
| 200 | Van den regen in den drop komen |
| 1393 | Trafi el sub pluvo en riveron |
| @ | Fali de malfeliĉo en malfeliĉegon |
| 450 | El flamo sin eltiri, en fajron eniri |
| @ | Fali de sitelo en barelon |
| 201 | Eigen roem stinkt |
| 1040 | Kiu mem sin gloras, malbone odoras |
| 202 | Gekken en dwazen schrijven hun namen op ruiten en glazen |
| 1468 | Malsaĝulo ĉie sian nomon skribas |
| 203 | Gekken grijzen niet |
| 1476 | Malsaĝulo ne griziĝas, nek senhariĝas |
| 813 | Kapo malsaĝa ne griziĝas nek senhariĝas |
| 204 | Eendracht maakt macht |
| 2499 | Unueco donas forton |
| 2374 | Ŝafaro harmonia lupon ne timas |
| 205 | Eerlijk duurt het langst |
| 2126 | Pura konscienco estas plej granda potenco |
| 206 | Een ruim geweten hebben |
| 714 | Havi larĝan konsciencon |
| 207 | Effen is kwaad treffen |
| 1168 | Ĉiun kontentigi eĉ anĝelo ne povas |
| 1128 | Klopodi pri ĉies favoro estas pleje malsaĝa laboro |
| 208 | Het ei wil altijd wijzer zijn dan de hen |
| 1847 | Ovo kokinon ne instruas |
| 209 | Het einde kroont het werk |
| 1249 | La fino kronas la verkon |
| 210 | Aan alles komt een einde |
| 229 | Ĉio havas finon |
| 211 | Een ezel stoot sich geen tweemaal aan denzelfden steen |
| @ | Azeno ne puŝiĝas dufoje je la sama ŝtono |
| 212 | Naar iemands pijpen dansen |
| 278 | Danci laŭ ies fajfilo |
| 213 | In den nood leert men zijn vrienden kennen |
| 81 | Amikon montras malfeliĉo |
| 214 | Het hemd is nader dan de rok |
| 2314 | Sia estas kara pli ol najbara |
| 1996 | Pli kara estas kapo ol ĉapo |
| 215 | Nadat de gast is, wordt er opgedischt |
| 863 | Kia regalato, tia regalado |
| 2287 | Se oni amas la gaston, oni zorgas la paston |
| 216 | Wie zijn billen brandt, moet op de blaren zitten |
| 258 | Ĉiu manĝas, kiel li aranĝas |
| 1015 | Kiu kaĉon kuiris, tiu ĝin manĝu |
| 217 | Gedachten zijn tolvrij |
| 1888 | Pensoj iras trans limo sen pago kaj timo |
| 218 | Hoe grooter geest, hoe grooter beest |
| @ | Geniulo — diboĉulo |
| 219 | De gekken krijgen de kaart |
| 2538 | Venkas ne forto, venkas la sorto |
| 220 | Die tot de galg geboren is, verdrinkt niet |
| 1887 | Pendonto ne dronos |
| 221 | Elke gek heeft zijn gebrek |
| 1717 | Neniu sanktulo sen makulo |
| 222 | Het gelaat is de spiegel der ziel |
| 2224 | Se en kor' io sidas, vizaĝo perfidas |
| 223 | Geld is geld |
| 1557 | Mono odoron ne havas, sian devenon ne diras |
| 224 | Geluk en glas breekt even ras |
| 583 | Feliĉo vezike sin levas, sed baldaŭ falas kaj krevas |
| 225 | Een ons geluk is beter dan een kilo wijsheid |
| 1994 | Pli helpas guto da feliĉo ol barelo da saĝo |
| 226 | De gestadige druppel holt den steen |
| 402 | Eĉ guto malgranda, konstante frapante, traboras la monton granitan |
| 2254 | Senĉesa guto eĉ ŝtonon traboras |
| 289 | De guto post guto disfalas granito |
| 227 | Als het getij verloopt, verzet men de bakens |
| @ | Aliaj cirkonstancoj — aliaj rimedoj |
| 228 | Wie een kuil graaft voor een ander, valt er zelf in |
| 994 | Kiu fosas sub alia, falos mem en la foson |
| 1006 | Kiu havas malican celon, ofte perdas sian propran felon |
| 528 | En via malica regalo ankaŭ vin atendas pokalo |
| 229 | De sop is de kool niet waard |
| 1259 | La ludo kandelon ne valoras |
| 1756 | Na valoras la faro la koston de l' preparo |
| 1248 | La felo tanadon ne valoras |
| 1755 | Ne valoras la akiro eĉ la penon de l' deziro |
| 230 | Het is beter te geven dan te ontvangen |
| 1991 | Pli feliĉa estas donanto ol prenanto |
| 231 | Jong gewend, oud gedaan |
| 1138 | Komenca inklino daŭras ĝis fino |
| 752 | Infana inklino restas ĝis la fino |
| 232 | Een zuiver geweten is een zacht oorkussen |
| 1157 | Konscienco trankvila estas bona dormilo |
| 233 | Gewoonte is een tweede natuur |
| 1227 | Kutimo estas dua naturo |
| 234 | De gierigheid bedriegt de wijsheid |
| 984 | Kiu domaĝas groŝon perdas la tutan poŝon |
| 235 | Kleine geschenken onderhouden de vriendschap |
| 368 | Donacetoj subtenas amikecon |
| 236 | Gunst baart nijd |
| 578 | Feliĉo kaj riĉo envion elvokas |
| 237 | Er dienen geen twee hanen op een mesthoop |
| 1746 | Ne taŭgas du ursoj por unu nesto |
| 527 | En unu sako du katoj, ĉiam mordoj kaj gratoj |
| 238 | Waar twee Grieten in een huis wonen, behoeft men geen bassenden hond |
| 394 | Du sinjoroj en unu bieno, du mastrinoj ĉe unu kameno — vivas neniam sen reciproka malbeno |
| 239 | Een haan is stout op eigen dam |
| 522 | En sia korto ĉiu kok' estas forta |
| 240 | Geen haar zoo klein of het heeft ook zijn schaduw |
| 1442 | Malgranda estas la flamo, tamen ne mankas la fumo |
| 241 | Eigen haard is goud waard |
| 721 | Hejma dometo estas kiel patrineto |
| 1521 | Mia loĝejo estas mia reĝejo |
| 242 | Van de hand in den tand leven |
| @ | Vivi el la poŝo al la buŝo |
| 243 | Het is mosterd na den maaltijd |
| 686 | Ĝi estas mustardo post la manĝo |
| 244 | Hadden komst als hebben gedaan is |
| 2063 | Post la batalo preĝo ne helpas |
| 113 | Aperas prudento, kiam pasis momento |
| 245 | Beter laat dan nooit |
| 1971 | Pli bone malfrue ol neniam |
| 246 | Iemands hebben en houden |
| @ | Ies posedo kaj heredo |
| 247 | Zachte heelmeesters maken stinkende wonden |
| @ | Kuracisto tro molkora, vundo ĉiam plendolora |
| 248 | Men kan geen twee heeren dienen |
| 24 | Al du sinjoroj samtempe oni servi ne povas |
| 249 | Met groote heeren is het kwaad kersen eten |
| 1594 | Ne batalu pot' el tero kontraŭ kaldrono el fero |
| 250 | Aan de Joden overgeleverd zijn |
| @ | Trafi en la kuirejon de l' diablo |
| 251 | Een vroom geslacht brengt wel boeven voort |
| 403 | Eĉ inter piuloj ne mankas pekuloj |
| 252 | Help Uzelf, zoo helpt U God |
| 351 | Dion fidu, sed senfare ne sidu |
| 253 | De heler is zoo goed als de steler |
| 2389 | Ŝtelaĵokaŝisto mem estas ŝtelisto |
| 1105 | Kiu ŝteliston regalas, mem ŝteliston egalas |
| 1084 | Kiu pri ŝtelo silentas, tiu ŝtelon konsentas |
| 254 | Herhaling is de moeder der wijsheid |
| 2169 | Ripetado estas plej bona lernado |
| 255 | Met de hoed in de hand komt men door het gansche land |
| 1915 | Peto kaj demando kondukas tra l' tuta lando |
| 256 | Hij vindt den hond in den pot |
| 2032 | Malfrua gasto trovas nur oston |
| 257 | Men moet geen slapende honden wakker maken |
| 1757 | Ne veku malfeliĉon, kiam ĝi dormas |
| 1645 | Ne elvoku lupon el la arbaro |
| 1765 | Ne voku diablon, ĉar li povas aperi |
| 258 | Honger is de beste saus |
| 1488 | Malsato plej bone gustigas la manĝon |
| 259 | De honger jaagt den wolf het bosch uit |
| 2248 | Se malsato turmentas, lupo timon ne sentas |
| 260 | Er ging een dominee voorbij |
| 2448 | Traflugis anĝelo preter orelo |
| 261 | Wie zwijgt, stemt toe |
| 2325 | Silento estas konsento |
| 262 | Stille wateren hebben diepe gronden |
| 12 | Akvo trankvila estas akvo danĝera |
| 11 | Akvo silenta subfosas la bordon |
| 263 | De eene duivel deert den anderen niet |
| 2392 | Ŝtelisto ŝteliston evitas, ĉar li tie ne profitas |
| 264 | Men moet niet te veel hooi op zijn vork nemen |
| 1017 | Kiu kaptas tro vaste, konservas malmulte |
| 265 | Wie niet hooren wil, moet voelen |
| 1810 | Okulo ne atentas, dorso eksentas |
| 1811 | Okulo ne vidis — pagu la sako |
| 266 | Zijn oogen niet in den zak hebben |
| 716 | Havi orelojn sur la ĝusta loko |
| 267 | Zijn ooren spitsen |
| 2357 | Streĉi la orelojn |
| 268 | Men is nooit te oud om te leeren |
| 2049 | Por sperto kaj lerno ne sufiĉas eterno |
| 269 | Kleine houwen vellen groote eiken |
| 709 | Hako post hako estas la plej efika atako |
| 270 | Alle hout is geen timmerhout |
| 1642 | Ne el ĉiu ligno oni faras violonon |
| 1621 | Ne ĉiu papereto estas banka bileto |
| 271 | Men moet de huik naar den wind hangen |
| @ | Oni adaptiĝu al la cirkonstancoj |
| 272 | Als niet komt tot iet, kent iet zichzelve niet |
| 2247 | Se malriĉulo sukcesas, li ĉiujn forgesas |
| 273 | Men kan geen ijzer met handen breken |
| @ | Neeblaĵon neniu povas fari |
| 274 | Goed ingespannen is half gereden |
| 1145 | Komenco bona — laboro duona |
| 275 | Met de beenenwagen gaan |
| 2555 | Veturi sur sia paro da kruroj |
| 276 | Heden edelman, morgen bedelman |
| 725 | Hodiaŭ forto, morgaŭ morto |
| 277 | Heden graaf, morgen slaaf |
| 725 | Hodiaŭ forto, morgaŭ morto |
| 278 | Geen pot zoo scheef, of er past een deksel op |
| 257 | Ĉiu "li" havas sian "si" |
| 279 | Liever bloode Jan, dan doode Jan |
| @ | Pli bone sen kuraĝ' vivanta, ol en heroa tomb' kuŝanta |
| 280 | Twee Joden weten, wat een bril kost |
| 1197 | Korvo al korvo okulon ne pikas |
| 281 | Tot Sint Juttemis uitstellen |
| 621 | Prokrasti ĝis la grekaj kalendoj |
| 282 | Wie kaatst, moet den bal verwachten |
| 149 | Bastono batas, bastono resaltas |
| 2544 | Vento sendita tondron reportos |
| 283 | Als het kalf verdronken is, dempt men de put |
| 2064 | Post la falo oni fariĝas singarda |
| 2179 | Saĝa hundo post la vundo |
| 284 | Voor iemand de kastanjes uit het vuur halen |
| @ | Teni kornojn dum alia prenas lakton |
| 1853 | Pagi por fremda festeno |
| 285 | Veel herhaalde kapkens vellen groote boomen |
| 709 | Hako post hako estas la plej efika atako |
| 286 | Goede wijn behoeft geen krans |
| 1228 | Kvalito bona ne bezonas admonon |
| 287 | Aan de beste kat kan een muis ontloopen |
| 405 | Eĉ kiu plej bone pafas, tamen iam maltrafas |
| 288 | De kat de bel aanbinden |
| @ | Iniciati ion danĝeran |
| 289 | De kat uit den boom kijken |
| @ | Vidi kien kuras la leporo |
| 290 | Als kat en hond leven |
| 748 | Vivi en akordo kiel peto kaj mordo |
| 291 | Een kat in den zak koopen |
| @ | Pagi dolarojn, ne vidinte la varojn |
| 292 | Al wat van katten komt, is happig naar de muis |
| 1933 | Plej juna katido musojn jam pelas |
| 293 | Dat hangt mij de keel uit |
| 698 | Ĝi jam staras al mi en la gorĝo |
| 294 | Ieder medaille heeft zijn keerzijde |
| 260 | Ĉiu medalo du flankojn posedas |
| 295 | Geeft den keizer, wat des keizers is |
| 21 | Al ĉiu sinjoro estu lia honoro |
| 296 | Eén, twee, drie, klaar is Kees |
| 2498 | Unu, du, tri, kvar, finita la far' |
| 297 | Dat raakt mijn kouwe kleeren niet |
| 694 | Tio glitas de mi kiel pizo de muro |
| 298 | Hij is er zonder kleerscheuren afgekomen |
| 453 | Li eliris sen frakaso el granda embaraso |
| 299 | Vele kleintjes maken eene groote |
| 2228 | Se gut' al gut' aliĝas, maro fariĝas |
| 300 | Schijn bedriegt |
| 2378 | Ŝajno trompas |
| 301 | Iemand knollen voor citroenen verkoopen |
| @ | Kredigi al iu, ke milono estas miliono |
| 302 | Geen rook zonder vuur |
| 1631 | Ne ekzistas fumo sen brulo |
| 303 | Waar een kloksken luidt, staat een kapel |
| 1641 | Ne ekzistas terno sen nazo, nek fakto sen bazo |
| 304 | Ieder "waarom" heeft zijn "daarom" |
| 273 | Ĉiu "tial" havas sian "kial" |
| 305 | Men moet geen oude koeien uit de sloot halen |
| @ | Oni ne resonigu kantaĉon jam forgesitan |
| 306 | Veel koeien, veel moeien |
| 1977 | Pli da havo, pli da klopodoj |
| 307 | Men noemt geen koe bont, of er is een vlekje aan |
| 875 | Kie funo leviĝas, tie fajro troviĝas |
| 308 | Men weet nooit hoe een koe een haas vangt |
| 1523 | Kiu blinde pafos, eble trafos |
| 309 | Het zijn niet allen koks, die lange messen dragen |
| @ | La vesto ne faras la homon |
| 812 | En kapo majesta ofte cerbo modesta |
| 310 | Teveel koks verzouten den brei |
| 2468 | Tro da kuiristoj kaĉon difektas |
| 1911 | Per tro multa varto malboniĝas la farto |
| 311 | De geit en de kool sparen |
| 1169 | Kontentigi katon kaj kune la raton |
| 312 | Een stuk in den kraag heben |
| 711 | Havi iom da vaporo en la kapo |
| 313 | Eén bonte kraai maakt nog geen lente |
| 2508 | Unu hirundo printempon ne alportas |
| 2517 | Unu soldato militon ne faras |
| @ | Unu monero ne estas mono |
| 314 | Eén zwaluw maakt geen zomer |
| 2508 | Unu hirundo printempon ne alportas |
| 315 | Het kuiken wil wijzer zijn dan de kip |
| 1600 | Ne bezonas la kapo instruon de kruroj |
| 316 | Men kan geen twee dingen tegelijk doen |
| 976 | Kiu ĉasas du leporojn, kaptas neniun |
| 317 | Met leenen maakt men vijanden |
| 2123 | Prunto amikon forpelas |
| 318 | Zoo arm als een kerkrat |
| 1460 | Malriĉa kiel muso preĝeja |
| 319 | Bont en blauw zijn |
| @ | Esti bruna kaj blua |
| 320 | Hij kreeg van hetzelfde laken een pak |
| @ | Oni traktis lin en sama maniero |
| 321 | Tegen de lamp loopen |
| 202 | Bruli al si la lipharojn |
| 322 | 's Lands wijs, 's lands eer |
| 629 | France saĝa, angle sovaĝa |
| 942 | Kion Parizo aplaŭdas, Berlino mallaŭdas |
| 323 | Leer om leer |
| 865 | Kia sono, tia resono |
| 830 | Kia ago, tia pago |
| 324 | Lest best |
| 188 | Bona vino al la fino |
| 325 | Hij liegt, of het gedrukt staat |
| 1511 | Li mensogas kiel funebra parolado |
| 2632 | Li mensogas kiel gazeto |
| 2633 | Li mensogas kiel kalendaro |
| 326 | Die dan leeft, die dan zorgt |
| 1124 | Kiu vivos, tiu vidos |
| 2422 | Tempo venos, zorgon prenos |
| 327 | Oude liefde roest niet |
| 1138 | Komenca inklino daŭras ĝis la fino |
| 328 | Na lijden komt verblijden |
| 2070 | Post sufero venos prospero |
| 329 | Langzaam aan, dan breekt het lijntje niet |
| @ | Kiu iras facile, tiu iras trankvile |
| 330 | Het is lood om oud ijzer |
| @ | Estas frako kiel jako |
| 331 | De laatste loodjes wegen het zwaarst |
| @ | La lasta mejlo estas plej longa |
| 332 | Hij heeft zijn verdiende loon |
| 879 | Kiel li meritis, tiel li profitis |
| 2075 | Prave punite laŭmerite |
| 333 | Er is er bij hem één op de loop |
| 1491 | Mankas klapo en lia kapo |
| 334 | Macht gaat boven recht |
| 846 | Kiam forto ordonas, leĝo pardonas |
| 1177 | Kontraŭ forta mano, leĝo estas vana |
| 894 | Kie regas la forto, tie rajto silentas |
| 335 | Hongerige magen hebben geen ooren |
| 2545 | Ventro malsata orelon ne havas |
| 336 | Met man en muis vergaan |
| @ | Perei kun viroj kaj varoj |
| 337 | Een man, een man, een woord, een woord |
| 2619 | Vorto donita estu kiel leĝo |
| 338 | Hij is van alle markten thuis |
| @ | Li estas kompetenta en ĉiaj aferoj |
| 339 | Er dienen geen twee groote masten op een schip |
| 1724 | Ne povas ĉiu homo esti pap' en Romo |
| 1746 | Ne taŭgas du ursoj en unu nesto |
| 340 | Hij heeft zijn meester gevonden |
| 1746 | Trovis malbonulo malbonulon pli grandan |
| 2446 | Trafis hakilo al ligno malmola |
| 341 | Bergen ontmoeten elkaar niet, maar menschen wel |
| 1759 | Ne venas mont' al monto, sed homo homon renkontas |
| 342 | Beter kleine meester dan groote knecht |
| 2004 | Pli valoras malgranda reganto ol granda servanto |
| 343 | Kosten noch moeite sparen |
| 1744 | Ne ŝpari monon nek penon |
| 344 | Dat is verloren moeite |
| 218 | Tio estas ĉerpi akvon per kribrilo |
| 345 | Gods molen maalt langzaam maar zeker |
| 347 | Dio longe paciencas, sed severe rekompencas |
| 346 | Zij is niet op haar mondje gevallen |
| 1678 | Ne kaŝiĝas ŝia lango malantaŭ la vango |
| 347 | Die teveel wil hebben, laat het al vallen |
| 1054 | Kiu multon deziras, nenion akiras |
| 348 | Die te wijd gaapt, verstuikt den mond |
| 1054 | Kiu multon deziras, nenion akiras |
| 349 | Gelijke monniken, gelijke kappen |
| 1209 | Kune kaptite, kune punite |
| 350 | Stelt niet uit tot morgen, wat ge heden doen kunt |
| 1727 | Ne prokrastu ĝis morgaŭ, kion vi povas fari hodiaŭ |
| 351 | De morgenstond heeeft goud in den mond |
| 738 | Horo matena estas horo bena |
| 1504 | Matena horo estas plena de oro |
| 352 | Bij nacht schijnt alle koren meel |
| 852 | Kiam nokto vualas, ĉiuj koloroj egalas |
| 353 | Hij viel met zijn neus in de boter |
| @ | Li venis tre ĝustmomente |
| 354 | In hart en nieren |
| @ | Ĝisosta |
| 355 | Niets voor niets |
| 1708 | Nenia ago fariĝas sen pago |
| 2037 | Por nenio oni faras nenion |
| 356 | Nood breekt wet |
| @ | Bezono leĝon ne obeas |
| 170 | Bezono estas plej forta ordono |
| 846 | Kiam forto ordonas, leĝo pardonas |
| 357 | Men moet geen oude schoenen weggooien, voor men nieuwe heeft |
| 1644 | Ne elverŝu la malpuran, antaŭ ol vi havas la puran |
| 358 | Nood leert bidden |
| @ | Danĝero sieĝas, al Dio ni preĝas |
| 359 | In den nood eet men korsten van pasteien |
| 757 | Instruas mizero manĝi panon sen butero |
| 360 | Zeg mij met wien gij omgaat en ik zal U zeggen, wie gij zijt |
| 1210 | Kun kiu vi festas, tia vi estas |
| 361 | Onbekend maakt onbemind |
| @ | Nekonata, neamata |
| 362 | Ondank is 's werelds loon |
| 192 | Bonfaron oni facile forgesas |
| 363 | Er is geen ongeluk zoo groot, of er komt een gelukje bij |
| 416 | Eĉ plej granda malbono al bono kondukas |
| 490 | En ĉiu malbono estas iom da bono |
| 364 | Een ongeluk zit in een klein hoekje |
| @ | Malgravaĵo povas kaŭzi gravan akcidenton |
| 365 | Men moet een ongeluk geenen bode zenden |
| 1765 | Ne voku diablon, ĉar li povas aperi |
| 366 | Ons kent ons |
| 1197 | Korvo al korvo okulon ne pikas |
| 367 | Voorspoed volgt op tegenspoed |
| 93 | Ankaŭ al nia nesto venos la festo |
| 368 | Onwetend zondigt niet |
| 2042 | Por peko senkonscia, puno nenia |
| 369 | Willens of onwillens |
| 2611 | Vole, nevole |
| 370 | Oog om oog, tand om tand |
| @ | Okulon pro okulo, denton pro dento |
| 371 | Hetgeen het oog niet ziet, begeert het hart niet |
| @ | Kion la okulo ne vidas, la koro ne avidas |
| 372 | Het oog van den meester maakt het paard vet |
| 1808 | Okulo de mastro pli ol beno de pastro |
| 373 | Zooals de ouden zongen, piepen de jongen |
| 175 | Bojas hundido kiel ĝi aŭdis de hundoj |
| 174 | Bojas hundido, ĉar tiel faras la hundo |
| 374 | Overdaad schaadt |
| 318 | De superfluo malboniĝas la ĝuo |
| 320 | De tro da pano venas malsano |
| 375 | Met beloften paaien |
| 1792 | Nutri per promesoj |
| 376 | Het beste paard struikelt wel eens |
| 405 | Eĉ kiu plej bone pafas, tamen iam maltrafas |
| 377 | Papier is geduldig |
| 46 | Al la papero ne mankas tolero |
| 2012 | Plumo ne sentas, papero silentas |
| 378 | De pot verwijt den ketel, dat hij zwart ziet |
| 2162 | Ridas blindulo pri lamulo |
| 141 | Azen' al azeno riproĉas malsaĝon |
| 806 | Kaldrono ridas pri poto kaj mem estas kota |
| 379 | Een profeet is niet geëerd in eigen land |
| 1716 | Neniu estas profeto en propra urbeto |
| 380 | Men moet geen Hallelujah zingen voor het Paschen is |
| 1288 | Laŭdu tagon nur vespere |
| 112 | Antaŭ vespero ne estu fiera |
| 381 | Verkoop de huid van den beer niet voor hij gevangen is |
| 108 | Antaŭ mortigo de urso ne vendu ĝian felon |
| 382 | De nacht brengt raad |
| 2060 | Post dorma trankvilo venas bona konsilo |
| 383 | Men moet roeien met de riemen, die men heeft |
| 2226 | Se forestas la suno, sufiĉas la luno |
| 384 | Wie zijn kinderen liefheeft, kastijdt ze |
| 86 | Amo kaj puno loĝas komune |
| 385 | Weldoen geeft rente |
| 194 | Bono farita ne estas perdita |
| 386 | Door schade en schande wordt men wijs |
| 2059 | Post domaĝo venas saĝo |
| 387 | Men moet niet oordelen naar den schijn |
| 1673 | Ne juĝu pri afero laŭ ĝia ekstero |
| 388 | Een schip op het strand is een baken in zee |
| 2041 | Por Paŭlo sperto — por Petro averto |
| 1776 | Min instruas eraro, kiun faras najbaro |
| 389 | Wien de schoen past, trekke hem aan |
| @ | La leprulo sin gratu |
| 390 | Wie in het schuitje zit, moet meevaren |
| 1022 | Kiu komencis kuiri, ne forkuru de l' fajro |
| 391 | Die pleit om een koe, geeft er een toe |
| 1020 | Kiu komencas juĝon, iras sub jugon |
| 392 | Smaken verschillen |
| 919 | Kiom da homoj, tiom da gustoj |
| 393 | De soep wordt nooit zoo heet gegeten, als zij wordt opgediend |
| @ | Ne ĉiu batas, kiu tondras |
| 394 | Soort zoekt soort |
| 2327 | Simio al simio pli plaĉas ol ĉio |
| 395 | Men eert den boom om zijn vruchten |
| 115 | Apud plena manĝotablo ĉiu estas tre afabla |
| 396 | Die roet handelt, maakt zijn vingers vet |
| @ | Kiu ludas kun koto, estas malpurigoto |
| 397 | Den slapenden wolf loopt geen schaap in den mond |
| 1411 | Lupo dormanta ŝafon ne kaptas |
| 398 | Het verstand komt met het ambt |
| 343 | Dio donis oficon, Dio donos prudenton |
| 399 | Het is kwaad kammen, daar geen haar is |
| 464 | El malplena telero vane ĉerpas kulero |
| 400 | De wolf ruit wel van baard, maar niet van aard |
| 1415 | Lupo ŝanĝas la harojn, sed neniam la farojn |
| 401 | Vroeg begonnen, veel gewonnen |
| 738 | Horo matena estas horo bena |
| 402 | Eerst in de boot heeft keur van riemen |
| 1080 | Kiu pli frue venas, pli bonan lokon prenas |
| 403 | 't Is licht dansen op eens anders vloer |
| 2085 | Pri havo najbara oni estas malavara |
| 404 | Zulk een vader, zulk een zoon |
| @ | Kia patro, tia filo |
| 405 | Een groot tempeest duurt niet lang |
| 2461 | Tro akra fajro estas sen daŭro |
| 406 | Die bij den hond slaapt, betrapt zich van vlooien |
| 1211 | Kun kiu vi kuniĝas, tia vi fariĝas |
| 407 | Veel haartjes maken een borstel |
| 463 | El malgrandaj akveroj fariĝas grandaj riveroj |
| 408 | Veel sleutels verwarren het slot |
| 1911 | Per tro multa varto malboniĝas la farto |
| 409 | De boog kan niet altijd gespannen zijn |
| @ | Arko trostreĉita rompiĝas |
| 410 | Een garnaal heeft ook een kop |
| 408 | Eĉ malgranda muŝo ne estas sen buŝo |
| 1206 | Kulo nenion valoras, sed ĝia piko doloras |
| 411 | Een storm in een glas water |
| 659 | Granda frakaso en malgranda glaso |
| 412 | De beste stuurlui staan aan wal |
| @ | Naviga kritiko de tera soriko |
| 413 | Een spreekwoord, een waar woord |
| 2120 | Proverbo estas sperto, proverbo estas averto |
| 414 | Goede woorden kosten geen geld |
| 325 | De vorto ĝentila ne doloras la lango |
| 415 | Met eendracht wordt het huis gebouwd, door tweedracht stort het in |
| 1158 | Konsento konstruas, malpaco detruas |
| 416 | Als het getij verloopt, verzet men de bakens |
| @ | Oni devas adaptiĝi al la cirkonstancoj |
| 417 | Alles op zijn tijd |
| 269 | Ĉiu sezono laŭ sia bono |
| 418 | In troebel water visschen |
| @ | Tiri profiton el malharmonio |
| 419 | Tegen kwade tongen baat geen harnas |
| 1180 | Kontraŭ kalumnio ne povas batali eĉ Dio |
| 420 | Uilen naar Athene zenden |
| 151 | Batadi la venton |
| 382 | Draŝi fojnon |
| 218 | Ĉerpi akvon per kribrilo |
| 421 | Elk meent zijn uil een valk te zijn |
| 275 | Ĉiu vulpo sian voston laŭdas |
| 422 | Uilen broeden uilen |
| 1706 | Ne naskas porko leonidon, nek korniko aglidon |
| 423 | Uitstel is nog geen afstel |
| 829 | Kelktempa ĉeso ne estas forgeso |
| 2103 | Prokrastita ne estas perdita |
| 424 | Wat in het vat ligt, verzuurt niet |
| 829 | Kelktempa ĉeso ne estas forgeso |
| 425 | Wie zich verontschuldigt, beschuldigt zich |
| 1118 | Kiu tro sin pravigas, tiu mem sin kulpigas |
| 2255 | Sendemanda ekprotesto ofte estas kulpatesto |
| 426 | Hij heeft daar evenveel verstand van als de kat |
| 1360 | Li komprenas predikon kiel bovo muzikon |
| 427 | Zulke boom, zulke vruchten |
| 858 | Kia naskinto, tia naskitoj |
| 428 | Daarover ben ik uitgepraat |
| 2535 | Venis fino al mia latino |
| 429 | Het verbod doet de lust ontstaan |
| 934 | Kion leĝo malpermesas, tio plaĉi ne ĉesas |
| 430 | Een goed verstaander heeft maar een half woord noodig |
| 154 | Batito komprenas aludon |
| 2047 | Por saĝulo sufiĉas aludo |
| 431 | Hij weet, waar Abraham den mosterd haalt |
| 1386 | Li scias, kie la kankroj pasigas la vintron |
| 432 | Vleesch noch visch |
| 688 | Nek fiŝo, nek viando |
| 1688 | Nek por haki, nek por baki |
| 433 | Twee vliegen in één klap |
| 2442 | Trafi du celojn per unu ŝtono |
| @ | Pafi samtempe du leporojn |
| @ | Unu pafo, duobla trafo |
| 434 | Vogels, die te vroeg zingen, zijn voor de poes |
| 1021 | Kiu komencas tro frue, finas malfrue |
| 435 | Voorzichtigheid is de moeder der porseleinkast |
| 1102 | Kiu sin gardas, tiu sin savas |
| 2328 | Singardemon Dio gardas |
| 436 | Als de vos de passie preekt, boer, pas op je ganzen |
| 2246 | Se la lupo ekpentas, ŝafo atentu |
| 437 | Door vragen wordt men wijs |
| 1925 | Plej bona gvidilo estas la lango |
| 438 | Vragen staat vrij |
| 2072 | Postulo ne pretendas, rifuzo ne ofendas |
| 439 | Vrienden in den nood, honderd in een lood |
| @ | Cent amikoj en mizero havas pezon de funtero |
| 440 | Met wien men verkeert, wordt men geëerd |
| 1210 | Kun kiu vi festas, tia vi estas |
| 441 | Tusschen twee vuren zitten |
| 543 | Esti inter martelo kaj amboso |
| 442 | Zooals de waard is, vertrouwt hij zijn gasten |
| 1690 | Ne kredas ŝtelisto, ke honestuloj ekzistas |
| 443 | Frisch gewaagd is half gewonnen |
| @ | Kuraĝe komencita, duone finita |
| 444 | Van den wal in de sloot komen |
| @ | Fali el barelo en sitelon |
| @ | Fali de malfeliĉo en malfeliĉegon |
| 450 | El flamo sin eltiri, en fajron eniri |
| 445 | Aan het werk kent men den meester |
| 572 | Faro farinton rekomendas |
| 446 | Willen is kunnen |
| @ | Kiu volas, tiu povas |
| 447 | Die de waarheid zegt, wordt zelden geherbergd |
| 983 | Kiu diras la veron, havas suferon |
| 448 | Het water loopt altijd naar de zee |
| 2171 | Riveretoj fluas al riveroj |
| 449 | Visch wil zwemmen |
| 603 | Fiŝo volas naĝi |
| 600 | Fiŝo sen vino estas veneno |
| 450 | Gelijk men zaait, zoo zal men oogsten |
| 837 | Kia greno, tia pano |
| @ | Kia semo, tia greno |
| 451 | Men kan het niet ieder naar den zin maken |
| 103 | Ankoraŭ neniu plaĉis al ĉiu |
| 1128 | Klopodi pri ĉies favoro estas malsaĝa laboro |
| 452 | Zelfs de zon heeft vlekken |
| 1717 | Neniu sanktulo sen makulo |
| 453 | Dat is zuinigheid, die de wijsheid bedriegt |
| 984 | Kiu domaĝas groŝon, perdas la tutan poŝon |
| 454 | Zulk leven, zulke dood |
| 867 | Kia vivo, tia morto |
| 455 | De teerling is geworpen |
| 1258 | La loto estas tirita |
| 1253 | La ĵeto estas farita |
| 456 | Men moet geen wespennest verstoren |
| 474 | En abelujon ne blovu |
| 457 | Een zilveren hamer opent ijzeren deuren |
| @ | Ora ŝlosilo ĉion malfermas |
| 458 | Na gedane arbeid is het goed rusten |
| 1239 | Laboro finita — ripozo merita |
| 459 | Een rollende steen vergaart geen mos |
| @ | Ŝtonon rulantan herbo ne kovras |
| 460 | Die de glazen gebroken heeft, moet het gelag betalen |
| 1078 | Kiu pekis, tiu pagas |
| 1093 | Kiu rompis la glason, ordigu la kason |
| 461 | Mee gevangen, mee gehangen |
| 1209 | Kune kaptite, kune punite |
| 462 | Eer brengt een vader tien kinderen groot, dan dat tien kinderen helpen een vader uit den nood |
| 2010 | Pli zorgas unu patrino pri dek infanoj, ol dek infanoj pri unu patrino |
| 463 | De liefde kent vlek noch gebrek |
| 410 | Eĉ monstron admiras, kiu ame deliras |
| 464 | In troebel water is het goed visschen |
| 475 | En akvo malklara oni fiŝkaptas facile |
| 465 | Den ouden Adam afschudden |
| 306 | Demeti de si la antikvan Adamon |
| 466 | Dat is een kolfje naar zijn hand |
| 2434 | Tio ĉi estas laŭ lia gusto |
| 2492 | Tute ĝuste laŭ lia gusto |
| 467 | Laat uw rechterhand niet weten, wat de linker doet |
| 2556 | Via dekstra mano ne sciu, kion faras la maldekstra |
| 468 | Dat is zoo zeker als tweemaal twee vier is |
| 210 | Certe kiel duoble du estas kvar |
| 469 | Zoo moeder, zoo dochter |
| 862 | Kia patrino, tia filinio |
| 470 | Winst baart nijd |
| 578 | Feliĉo kaj riĉo envion elvokas |
| 471 | Zijn levensavond bereiken |
| 129 | Atingi la vesperon de sia vivo |
| 472 | Wanneer het op de grooten regent, druipt het op de kleinen |
| 2259 | Se neĝas sur la monto, estas malvarme en la valo |
| 473 | Sedert onheugelijke tijden |
| 313 | Depost tempo nememorebla |
| 474 | Die den pot gebroken heeft, mag hem betalen |
| 1093 | Kiu rompis la glason, ordigu la kason |
| 475 | Al etende krijgt men honger |
| 392 | Dum la manĝado venas apetito |
| 476 | Hoe meer men heeft, hoe meer men hebben wil |
| 799 | Ju pli oni posedas, des pli oni avidas |
| 477 | Het is te laat den stal gesloten, als het paard gestolen is |
| 2068 | Post la morto kuracilo estas sen utilo |
| 478 | Een hongerige buik heeft geen ooren |
| 2545 | Ventro malsata orelon ne havas |
| 479 | Een volle buik peinst op geen leegen |
| 2202 | Sata malsatan ne povas kompreni |
| 480 | Honger maakt rauwe boonen zoet |
| 1488 | Malsato plej bone gustigas la manĝon |
| 220 | Ĉe stomako malsata ne kapricas palato |
| 481 | Eens anders lijden is maar een droom |
| 631 | Fremda doloro ne kondukas al ploro |
| 482 | Van verre liegt men veel |
| 2090 | Pri lando malpriksima estas bone mesogi |
| 483 | Die een penning niet acht, krijgt over een gulden geen macht |
| 1103 | Kiu speson ne tenas, al spesmilo ne venas |
| 484 | Die aan de weg timmert, lijdt veel aanstoot |
| 783 | Je laboro pli publika, des pl granda la kritiko |
| 485 | Heden een ei is beter dan morgen een hen |
| 2008 | Pli valoras tuj ovo ol poste bovo |
| 486 | Velen zijn geroepen, doch slechts weinigen zijn uitverkoren |
| 1574 | Multaj vokitoj, sed ne multaj elektitoj |
| 487 | Een adder aan zijn borst koesteren |
| 379 | Dorloti serpenton sur sia brusto |
| 488 | Dronken menschen zeggen de waarheid |
| 2547 | Vera opinio montriĝas en ebrio |
| 945 | Kion sobreco deziras, ebrieco ĝin diras |
| 489 | Aan het eindje van de wereld wonen |
| 1401 | Loĝi en la fino de la mondo |
| 490 | Een twistziek mensch krijgt altijd op zijn ooren |
| 1566 | Mordantaj hundoj kuras ĉiam kun vundoj |
| 491 | Twistzieke honden loopen met gescheurde ooren |
| 1566 | Mordantaj hundoj kuras ĉiam kun vundoj |
| 492 | Iemand zand in de oogen strooien |
| 803 | Ĵeti polvon en la okulojn |
| 493 | Den arme gegeven is Gode geleend |
| 194 | Bono farita ne estas perdita |
| @ | Kiu kompatas malriĉulon, tiu pruntedonas al la Eternulo |
| 494 | Ga tot de mieren, gij luiaard, zie haar wegen en wordt wijs |
| @ | Iru al la formiko, vi maldiligentulo; rigardu ĝian agadon kaj saĝiĝu |
| 495 | Er is niets nieuws onder de zon |
| @ | Ekzistas nenio nova sub la suno |
| 496 | De verzenen tegen de prikkels slaan |
| @ | Piedbati kontraŭ la pikiloj |
| 497 | De laatste dwaling is erger dan de eerste |
| @ | La lasta trompo estus pli malbona ol la unua |
| 498 | Wie heeft, dien zal gegeven worden |
| @ | Kiu ajn havas, al tiu estos donite |
| 499 | Onderzoekt alle dingen en behoudt het goede |
| @ | Elprovu ĉion; tenu firme tion, kio estas bona |
| 500 | Men moet het bloempje plukken, terwijl het bloeiend is |
| 2383 | Ŝiru rozojn en somero, ĉar en vintro ili ne estas |